‘Energieslurper’ wil altijd maar beter, zuiniger dus
Rens Huijsen (voorgrond) en Frans van de Ven in de machinekamer onder het vijftig meterbad van De Krommerijn.
Foto: Kim Stijger
In gedachte al die sportclubs en hun fors gestegen gas- en elektrarekening, moet het voor de waterpoloërs van UZSC helemaal moeilijk zijn om (nou, vooruit…) het hoofd boven water te houden. Een zwembad is immers energieslurper. Komt bij dat UZSC zelf zorgt draagt voor de exploitatie. Toch zitten Frans van de Ven en Rens Huijsen er ontspannen bij in het onderkomen van de club in het Krommerijnbad. Ja, ze zijn duurder uit. De jaarlijkse indexering kwam uit op 5.7 procent. Dat was het.
‘We huren bad en water van de gemeente. De gevolgen van de gestegen energieprijzen liggen bij de gemeente,’ aldus Van de Ven, voorzitter van stichting waarin de exploitatie is ondergebracht. In zoverre, de gemeente had de hogere energieprijs kunnen doorberekenen bij de indexering. Dat deed ze niet, ze besloot eind vorig jaar de verhoging te beperken tot de ‘kerninflatie’. Een politieke keuze om te voorkomen dat haar huurders – waaronder De Krommerijn - in financiële problemen zouden komen.
De verhoging van 5,7 procent berekent de Stichting Exploitatie Zwembad Krommerijn (SEZK) overigens door aan haar gebruikers. Eind dit jaar bepaalt de gemeente opnieuw in hoeverre ze haar huurders ontziet. Wat daar ook uit mag komen, ‘het is ook in ons eigen belang om zuinig te zijn met energie’, aldus Van de Ven.
DE METERKAST (3)
De kosten voor energie zijn omhoog geschoten, ook in de sport. De Utrechtse Sportkrant wil met deze serie een beeld geven wat clubs doen om zuiniger en duurzamer met energie om te gaan. In de derde aflevering de ‘zuinige energieslurper’ zwembad De Krommerijn. ‘De échte besparing? Houd het dak dicht.’
Klein
In het najaar, toen het ganse land in de ban was van verwarming-lager, tochtstrips en wat al niet meer, veranderde ook in de Krommerijn het nodige. De temperatuur van het zwemwater ging omlaag, zou je zeggen. Maar nee, het bleef 26 graden. Huijsen: ‘We hebben ook te maken met richtlijnen van de zwembond.’ Bovendien, hij ziet dat de kinderen van de zwemles het ook nu koud hebben. Net als de jonge waterpoloërs dat hij coacht.
Wel: minder verlichting, minder warm douchen (en de aansporing het kort te houden) met ook zuiniger douchekoppen, de luchtbehandeling ging vroeger in de zuiniger nachtstand en de twee haarföhns werden er één. Vooral kleine besparingen dus, niets opzienbarends. De reden: in de afgelopen jaren was al zoveel gedaan aan duurzaamheid.
Het nieuwe zwembad (van 2013) is energie-technisch heel goed opgezet, volgens Huijsen, hoofd facilitaire zaken. ‘State of the art,’ zegt hij. ’De pompen zijn technisch heel goed, de programma’s aangepast op de drukte. Wat betreft energie ook veel zuiniger dan oudere baden als De Kwakel en Den Hommel.’
Ook na de opening, tien jaar geleden, is het nodige verduurzaamd. Zo werd de verlichting boven het zwemwater vervangen door ledlampen, zoals nu door het hele gebouw ledlampen hangen. Mèt bewegingssensoren. De grootste ingreep kwam vier jaar geleden, toen de watercirculatie van het ronde, ondiepe buitenbad werd losgekoppeld van het binnenbad. Op zonnige zomerdagen warmt het water in het buitenbad van rvs vanzelf op en is het bijverwarmde binnenwater overbodig. De loskoppeling scheelt enorm in energieverbruik,’ aldus Van de Ven. ‘Die aparte machine daarvoor was een grote investering, maar dat verdient zich terug.’
Ballonhal
‘We willen bij UZSC en de stichting altijd maar beter. Steeds vernieuwen.’ Ook wordt veel ingegeven door de klanten, zegt Van de Ven. De klanten, dat zijn de acht verenigingen, de leszwemmers en de (bijna) drieduizend banenzwemmers. ‘Dat van die föhns komt van onze klanten. Twee? Belachelijk. Eén was genoeg. Echt, ze denken mee. Ook die mindere verlichting komt van hen. Wat is het hier ’s avonds toch licht, zeiden ze.’ Van de Ven hoort het vaker dan eens: ’Het is ook mijn bad.’
De exploitatiestichting ontstond 41 jaar geleden toen UZSC vroeg om toestemming een ballonhal over het (oude) buitenbad te plaatsen zodat het ’s winters open kon blijven. Neem dan wel de exploitatie in eigen hand, zei de gemeente. Aldus geschiedde. En zo ontstond de SEZK, die jaren later een nóg fraaier kunstje liet zien. In de periode dat het nieuwe zwembad werd gebouwd, legde de stichting elders op het terrein een tijdelijk zwembad aan.
Zou het weer kunnen, met de energieprijzen van nu? Nee, denkt Van de Ven. Die vraag kàn actueel worden, omdat de stichting de wens voor een tweede bad heeft uitgesproken (ook omdat het zwembad bij de KNVB gaat sluiten). Dat zou opnieuw een ‘open’ bad kunnen worden, met een ballonhal in de winter. Maar Van de Ven herinnert zich hoe het bijna misliep met het tijdelijke bad. ‘Dat was overdekt met een soort partytent. Kostte ons maandelijks 20.000 euro aan energie. Ál onze spaarcenten vlogen er doorheen. We hebben het uiteindelijk gered, maar om dan nu…’
Dak
Opvallend is wel dat het zo inventieve UZSC nog wel aan de slag moet in de eigen clubruimte. Er staan nu vijf koelcellen dag en nacht te loeien. Ze moeten worden vervangen door één die wordt gekoeld met lucht van buiten. Ook de koeling van het bier moet anders, zuiniger. En zonnepanelen liggen er ook nog niet. ‘Huijsen: ‘Maar daarin is de gemeente leidend,’ verwijst hij naar de bijzondere eigendomsverhoudingen van het zwembad. ‘We hebben recent gehoord dat ze er toch gaan komen, nadat het plan eerder was afgeblazen.’
‘Je houdt er geen zwembad mee draaiende,’ zegt hij ook. Voorzitter Van de Ven: ‘Stel je de vraag hoe we hier écht energie kunt besparen, dan zeg ik: hou het dak dicht. Maar ja…’
Het is een heel oude discussie. Bij het ontwerp van de Krommerijn wilde de stichting een mobiel dak dat dagelijks kon worden geopend en gedicht. Technisch mogelijk, wel duurder. De gemeente besloot anders, met een dak dat aan het begin van het zomerseizoen (dit jaar op 22 mei) wordt geopend en later (september) weer te sluiten.
In die maanden ziet Huijsen de watertemperatuur ’s nachts flink zakken. ‘Tenzij het natuurlijk fraai zomerweer is. Maar hoeveel van die dagen zijn er nu?’ Het water moet zodoende dikwijls ’s ochtend worden ‘bijverwarmd’.
Bovendien: ‘Dak eraf, bezoekersaantal omlaag,’ weet Huijsen. Veel zwemmers vinden het te koud en blijven weg. Die gevolgen zijn overigens voor rekening van de gemeente, die de exploitatie in de zomermaanden overneemt.
