FC Utrecht trekt met innovatie ten aanval
Het veld van voetbalstadion ziet er momenteel uit als een zanderige woestenij.
Foto’s: Kim Stijger/Utrechtse Sportkrant
‘Heel spannend,’ zegt Edo Keuning, kijkend over die roemruchte akker van Galgenwaard die nu oogt als een zanderige woestenij. Onder de hete zon wordt er gegraven en geshoveld, leidingen aangelegd; de basis voor een grondige renovatie van het veld. En dat is hard nodig. ‘Het was de laatste seizoenen stoeien met de kwaliteit van het veld,’ aldus de directeur financiën en operaties bij FC Utrecht. Immers, de Eredivisie CV komt jaarlijks driemaal langs voor een controle en de laatste twee seizoenen kreeg Galgenwaard steeds twee keer een voldoende, het minimum. ‘We zaten op de grens,’ beaamt hij. ‘We hebben de afweging gemaakt en besloten om nu te investeren.’
Spannend is echter vooral de keuze voor de nieuwste techniek voor veldverwarming die nog nergens is toegepast. Of het werkt is niet eens zeker, aldus Keuning. Hij spreekt van ‘een gecalculeerd risico.’ Maar áls het werkt bespaart de club 67 procent aan energie, zo hebben laboratoriumtesten uitgewezen.
DE METERKAST (4)
De kosten voor energie zijn omhoog geschoten, ook in de sport. De Utrechtse Sportkrant wil met deze serie een beeld geven wat clubs doen om zuiniger en duurzamer met energie om te gaan. In de vierde aflevering blijkt zelfs de renovatie van het veld van Galgenwaard een aanzienlijke energie- en waterbesparing op te kunnen leveren. Als het werkt. ‘Het is een gecalculeerd risico’.
Risico
Afgelopen winter was hij op bezoek bij de HeatTalent - de firma in Montferland die de nieuwe, elektrische veldverwarming ontwikkelde – en liep over een veldje met stalen rasters in de bodem, gevoed met laagspanning. ‘Het verwarmde verrassend snel,’ was zijn ervaring. ‘Op dat proefveldje kon je zo meelopen met de verwarming. Je vóelde het. Maar goed, dat was een veldje van 16 meter. We hebben het hier in Galgenwaard over 7500 vierkante meter. Het risico is dat het op zo’n oppervlakte nog niet is uitgetest.’
En dat is dus spannend. ‘Dat past goed bij FC Utrecht. Aanvallend, met lef.’
Bovendien, FC Utrecht heeft altijd nog een Plan B. De buizen van de oude veldverwarming, zo’n twintig jaar geleden aangelegd bij de grote verbouwing en uitbreiding, zijn vervangen voor nieuwe. Loze buizen weliswaar, als back-up. Volgens dat ‘oude’ systeem stroomde het water van de stadsverwarming, dat (grotendeels) wordt verwarmd met fossiele brandstoffen. Galgenwaard produceert zelf genoeg stroom met 3380 zonnepanelen op de tribuneoverkappingen, sinds 2017. ‘Het stadion is daarmee energieneutraal,’ schreef FC Utrecht destijds op haar website. Maar dat gold dus niet voor de veldverwarming.
Edo Keuning.
Drainage
Hoe dan ook, met de innovatie van HeatTalent maakt FC Utrecht een ferme sprong voorwaarts als het gaat om verduurzaming. Daar komt nog bij dat het veld een nieuwe drainage krijgt, een vinding van de firma DrainTalent – zeg maar het ‘zusje’ van HeatTalent. Dat systeem bestaat sinds een paar jaar en is al ingevoerd bij enkele amateurclubs in het land. Sparta Rotterdam was vorig jaar de eerste profclub dat het systeem liet aanleggen op ‘het Kasteel’ en ook de velden van het FC Utrecht Topsportcentrum in Overvecht hebben het. En juist die goede ervaringen met DrainTalent maken ook, zo zegt Keuning, dat FC Utrecht dat gecalculeerde risico met HeatTalent aandurft.
De nieuwe drainage levert een flinke waterbesparing op ten opzichte van de oude, omdat het besproeien van de velden met sloten aan water niet langer nodig is. Dat komt door de unit in één van de hoeken van het stadion, dat het technisch hart vormt het systeem. ‘De stofzuiger,’ zoals Keuning het zegt. Die unit zuigt namelijk het water bij (te) veel neerslag uit de buizen onder het veld en pompt het naar het waterbassin, dat in diezelfde hoek ligt. Andersom kan de unit in tijden van droogte het water uit het bassin infiltreren, via dezelfde buizen. Zo komt het water dus van onderuit, daar waar de graswortels hun vocht vandaan halen.
In het oude systeem werd aanzienlijk meer water onttrokken aan de naastgelegen Krommerijn, als het ‘eigen’ bassin leeg was. Of geloosd bij een teveel. Op de website van DrainTalent worden ook voor het gras zelf voordelen beloofd; het zou gezonder zijn, minder kwetsbaar voor ziekten en sneller herstellen. De drainagebuizen kunnen eveneens worden gebruikt om lucht doorheen te persen; ook goed voor een gezonde grasmat. Alles te bedienen via een smartphone.
De ervaringen met het nieuwe drainagesysteem zijn op Overvecht al goed, in Galgenwaard komt de echte test later dit jaar als de twee systemen samen moeten functioneren. Dan ook, tijdens de donkere en kille maanden, moet duidelijk worden wat de invloed van drainage en verwarming op de grasgroei zal zijn. ‘Ook spannend,’ zegt Keuning. Allicht zorgt het voor een verbetering, schat hij in, maar met de nodige voorzichtigheid. ‘We zijn benieuwd hoe het zich gaat ontwikkelen.’
Lampen
Warmte en vocht alleen zijn niet genoeg, ook licht is een voorwaarde voor grasgroei. Tot nog toe werden de groeilampen in Galgenwaard alleen in de doelgebieden ingezet. FC Utrecht mag voorop lopen met de innovaties van het veld, het is een van de laatste clubs in de eredivisie die de groeilampen ook buiten de doelgebieden gaat inzetten.
De kosten voor de veldrenovatie komen overigens voor rekening van FC Utrecht. Waar het stadion eigendom is van Galgenwaard Onroerend Goed BV, is de club – de huurder -verantwoordelijk voor het veld. Nee, mededelingen over de omvang van de investering doet Keuning niet. Wel zegt hij: ‘Reken maar dat die fors is. Aan de andere kant kunnen we met deze infra zo’n 20 à 25 jaar vooruit. Als zo’n moment voorbij komt, zoals nu, moet je ‘m benutten.’
