Koud
En zo vergaat het de gemiddelde sterveling vaker dan eens. Na een stevige fietstocht of duurloop, misschien net iets te ver of te hard dan verstandig is, stroomt thuis het bad vol met behaaglijk warm water. Heerlijk in het schuim, eendje dobberend aan het voeteneind, oogjes langzaam toe. Om een uurtje of later wakker te schrikken.
Pim van Esschoten
Getverderrie, koud water.
Nee, dan de topsporter. Die overdrijft en gaat na een forse inspanning te water tussen de ijsklontjes. Hoe koddig toch, die foto’s op de social media van Femke Bol in haar opblaasbaar kinderbadje een de ijsklontjes die ze had gescoord bij de supermarkt in Glasgow. Een week later zakte Kjeld Nuis in het ijskoude water van een meertje, nabij de schaatsbaan van Inzell. Ze zweren bij deze cryotherapie, die voor een snel herstel van de beschadigde spieren zou zorgen.
Femke Bol liep een dag later ijskoud naar goud, in een wereldrecord. Kjeld Nuis daarentegen zakte door het ijs.
Het rotsvaste geloof in het nut van cryotherapie komt vooral uit Amerikaanse hoek. De spierschade (microscopische scheurtjes in de spiervezels) na een forse inspanning zou sneller herstellen met een ijsbad van zo’n tien minuten. De bloedstroom vertraagt door de kou en gaat juist sneller stromen als nadien het lichaam weer om kamertemperatuur komt. Dat zorgt voor de afvoer van afgebroken cellen. Het lijf wordt opgeschoond, zogezegd.
Daar denken twee Nederlandse wetenschappers heel anders over. Voor die snelle afvoer ontbreekt wetenschappelijk bewijs, aldus Willem-Paul Wiertz en Wouter van Marken Lichtenbeld enkele jaren terug. Het ijsbad hindert (op termijn) de signaalstoffen die vrijkomen bij inspanningen; met dat stofje wordt het lichaam aangespoord nieuwe spierweefsel aan te maken. Bovendien zit het ijsbad de aanmaak van spiereiwitten in de weg. En dat is de belangrijkste bouwsteen voor spieren. Kortom, het werkt averechts.
Intussen heeft het ijsbad een vaste plek veroverd in de topsport. Wielrenners, voetballers, schaatsers en atleten kunnen blijkbaar niet zonder, zoals die pleister op de neus nooit is verdwenen en thans de bakpoeder in de mode is. Alles voor de winst.
Denkend aan cryotherapie is er vooral dat onvergetelijke moment met Silvio Diliberto, die voormalige profvoetballer van Sparta die in 1997 kicker bij de Amsterdam Admirals werd. Op trainingskamp in Atlanta zakte ook hij in zo’n ijsbad, zoals al zijn collega’s na afloop van de training. Toen hij na zo’n tien minuten uit de tobbe stapte, bleek hij zijn sokken nog aan te hebben. En zei: ‘Anders krijg ik zulke koude voeten.’
