Over calorieën, joules, watts en energieprocenten

Voor velen is het begrip calorie een vrij abstract begrip. De wetenschappelijke definitie van deze maateenheid is ook niet erg verhelderend. Die luidt: 1 calorie = dehoeveelheid energie die nodig is om de temperatuur van 1 gram water te doen stijgen van 15 graden Celsius naar 16 graden Celsius bij een druk van 1 atmosfeer.Het feit dat een volkoren boterham 75 kcal bevat, spreekt waarschijnlijk meer tot de verbeelding dan deze definitie. Behalve het begrip calorie komen we - als het om energie gaat - ook wel eens de maateenheid watt tegen. Watt is een eenheid voor het energiegebruik. We kennen de watt natuurlijk wel van onze huishoudelijke apparaten. En misschien heb je ook wel eens gezien dat het display van elektronische fitnessapparatuur de wattage weergeeft.Eén watt staat gelijk aan een energiegebruik van één joule per seconde. Als iemand op een dag 2.500 kcal gebruikt, dan staat dat gelijk aan een vermogen van 121 watt. In feite gebruikt hij die dag dus evenveel energie als twee gemiddelde gloeilampen die de hele dag branden.Tot slot introduceren we nog één andere maateenheid die, zeker in de wereld van de voeding, veelvuldig in relatie tot energie wordt gebezigd: de energieprocent. Energieprocenten (of: energie%) zijn de eenheden waarin het zogeheten energiepercentage wordt uitgedrukt. Dat energiepercentage is het aandeel van één bepaaldevoedingsstof in de totale energie die een voeding levert.Stel, je voeding van in totaal 2.000 kilocalorieën bestaat voor vijftig energieprocent uit koolhydraten. Dat betekent dat de koolhydraten vijftig procent van de totale hoeveelheid energie van die voeding leveren. Dat is dus duizend kilocalorieën.Het energiepercentage moet je niet verwarren met gewicht (in grammen) of volume! De koolhydraten in het hierboven beschreven voorbeeld leveren niet vijftig procent van het totale gewicht van de voeding. Ook bedekken ze geen vijftig procent van je bord! Praat je over energieprocenten, dan gaat het dus niet over gewicht of volume.Energie kan niet verloren gaan, maar alleen worden omgezet. Dat bepaalt de wet van behoud van energie. Om die reden is de term energieverbruik in feite een contradictio in terminis. De term impliceert immers dat energie verloren gaat, iets wat fundamenteel onmogelijk is. De term energieverbruik is in de context van sport en voeding zeer ingeburgerd, vandaar dat je dit nagenoeg overal terugleest. Een betere term zou zijn: energiegebruik. Dat ga ik hier dan ook maar introduceren! www.carlienharms.nl