Triatleet Rob Barel kan het ook nog op zijn zestigste

Vanuit zijn keukenraam ziet Rob Barel dat de mist over de weilanden aan de rand van Overberg bijna is opgetrokken. Terwijl de winterochtend loom op gang komt heeft hij er al een zwemtraining van vier kilometer op zitten. 160 baantjes in zwembad De Vallei in Veenendaal dus, maar Barel heeft ze niet hoeven te tellen. ‘Ik volg een programmaatje dat ik heb opgesteld. Met veel variatie erin: verschillende slagen, af en toe een stukje interval om het uitdagend te houden.’Barel neemt een slok van de vers gezette koffie. Hij is aan de bruine keukentafel gaan zitten, erop staat een trofee in de vorm van een miniaturen mountainbiker. Gewonnen in Oman, waar hij ooit nog anderhalf jaar bondscoach was. Aan de muur hangen tientallen medailles; op een bijzettafeltje herinnert een grote blauwe-witte vaas aan een gewonnen Europees kampioenschap in het Duitse Immenstadt in 1985. Het is maar een deel van de complete collectie die de net 60-jarige triatleet in zijn lange carrière vergaard heeft. ‘Ik kan het niet allemaal kwijt, heb ook al wat weggegooid’, bekent Barel. Hij is er de persoon niet naar om uitgebreid stil te staan bij zijn successen. ‘Je wordt minder nostalgisch als je ouder wordt.’Dit jaar breidde Barel zijn indrukwekkende palmares weer wat verder uit. In zijn ‘eigen’ Rotterdam (hij was er tevens toernooidirecteur) werd hij in zijn leeftijdsklasse wereldkampioen op de Olympische afstand van de triatlon (1,5 kilometer zwemmen, 40 fietsen en 10 lopen). In de havenstad eerde de internationale triatlonunie hem met een plek in de prestigieuze Hall of Fame. Het leverde hem naar eigen zeggen een trofee, een paar manchetknopen en uiteraard ook een boel erkenning op.Maar het klapstuk voor de Overberger was dat hij in oktober de snelste in zijn leeftijd was tijdens de ‘Ironman’ op Hawaii, de bakermat van de triatlonsport. Hij rondde de 3,8 km zwemmen, 180 km fietsen en als afsluiting een marathon (ruim 42 km) op het Amerikaanse eiland in 9.46.54 uur af. Ruim voldoende voor een verbetering van het wereldrecord in zijn leeftijdscategorie.Barels laatste Ironman op Hawaii dateerde alweer van 2003. En nadat hij in 2006 nog als zesde was gefinisht in Almere leek het over en sluiten met ‘de hele’ voor hem. ‘Ik was tevreden met het rustige leventje wat ik leidde. Ik raakte betrokken bij de organisatie van een aantal triatlons, ik begeleidde jonge atleten en deed zelf nog mee aan kortere wedstrijdjes om mijn conditie op peil te houden. Maar vorig jaar begon het toch weer te kriebelen toen ik werd uitgenodigd voor een halve triatlon in Budapest. Die ging zo gemakkelijk dat ik dacht dat ik met mijn huidige leventje ook de Ironman moest kunnen volbrengen.’ Uitgeputte atletenWant Hawaii heeft een speciaal plekje in Barels hart. Het is de plek waar hij zich in 1984 bewust werd van zijn mogelijkheden als triatleet. ‘Ik had in het begin van mijn carrière nooit het idee om de Ironman te gaan doen. Het schrikte me af, de beelden die ik op tv zag van uitgeputte atleten die bijna kruipend over de finish gingen. Toen ik eerder dat jaar bij Nike aanklopte voor sponsoring, zeiden ze ‘dat is goed maar dan willen we wel dat je de hele van Almere doet en als die goed gaat, dan kun je ook nog Hawaii doen’. Ik dacht daar op dat moment niet zo bij na, het belangrijkste voor mij was om hardloopschoenen en een contractje binnen te slepen.’Hij besloot de knop om te zetten. ‘Almere had ik overleefd maar het was wel loodzwaar. Hawaii kwam veel te kort erop dus ik dacht, ik maak er een mooi reisje van. Terwijl ik voor Almere doodnerveus was, was ik voor Hawaii daarom juist heel relaxed. Finishen zou genoeg zijn, de tijd maakte niet zoveel uit.’Maar het ging boven verwachting goed. Barel was de hele wedstrijd vooraan te vinden en finishte uiteindelijk als vierde. De Amerikanen waren laaiend enthousiast en wilden na de prijsuitreiking alles van hem weten. Barel: ‘Dit had ik in Nederland nooit meegemaakt. Daar stond triatlon nog in de kinderschoenen en had ik het idee dat met een beetje training je zo in de top mee kon draaien. Maar Hawaii was andere koek, daar was triatlon echte topsport. Toen besefte ik dat dit de sport was waarin ik verder wilde.’Alle WK’s en EK’s ten spijt, Barel wist na zijn ‘toevallige’ vierde plek in 1984 niet in de top 3 te finishen op Hawaii. Drie keer stapte hij zelfs uit. ‘Ik was te ambitieus, te nerveus. De Ironman op Hawaii is dodelijk, elke zwakte of twijfel wordt meteen afgestraft door het hoge niveau van de wedstrijd. Wil je op Hawaii goed presteren, dan moet je alle pijlen alleen op die wedstrijd richten. Ik kon dat niet. Ik had mijn prijzengeld nodig en daarom draaide ik een heel seizoen. Het is achteraf makkelijk om te zeggen dat ik het gewoon een jaar had moeten proberen. Maar ik had financieel geen keus. Bovendien past het ook wel bij mijn karakter, denk ik. Wanneer je voor die ene grote wedstrijd in het jaar wil gaan dan moet je je durven slopen tijdens die race, je helemaal opofferen. Bij mij zit er toch een rem op, die waarschuwt me wanneer het niet leuk of gezond meer is. Aan het infuus na de finish, zover laat ik het niet gaan. Het heeft wellicht met mijn achtergrond te maken: mijn ouders zijn geen sporters, ik ben niet opgegroeid met het idee dat winnen het allerbelangrijkste is.’ IndianenverhalenMaar wanneer een titel voor het grijpen ligt, dan zal Barel het niet laten om hem te pakken. Voor de Ironman dit jaar wist hij dat een tijd binnen de 10 uur moest lukken. Ten opzichte van zijn topjaren waar hij 30 uur per week trainde, hield hij het dit jaar op maximaal de helft daarvan. Omdat fietsen niet zo belastend voor het lichaam is, maakte hij veel kilometers op de superdeluxe aerodynamische racefiets die hij van zijn sponsor Specialized te leen kreeg.Het betaalde dubbel en dwars uit want Barel raffelde de 180 fietskilometers op Hawaii met een gemiddelde van meer dan 35 kilometer per uur af. Hij was daarmee zelfs 5 minuten sneller op de fiets dan in 1984. ‘In de wedstrijd zelf was ik continu aan het rekenen. Ik was gewaarschuwd voor de tegenstand. Er gingen indianenverhalen rond dat in mijn groep een huisarts meedeed die zichzelf doping had voorgeschreven omdat hij een tekort aan bepaalde hormonen wilde aanvullen. Zoiets prikkelt wel om er op dat moment vol voor te gaan.’Definitief afscheid nemen van de triatlonsport, het is nog niet aan de orde voor Rob Barel. Vanuit zijn keukenraam ziet hij dat een bleek zonnetje tevoorschijn is gekomen. Prettig, want hij gaat straks nog een stukje hardlopen.